Tôi có khóc đâu… có khóc đâu sao cảnh vật bỗng trải dài mờ dần rồi loãng tan theo ánh nhìn ngân ngấn nơi đáy mắt? Tôi lau mãi, lau mãi chưa ráo hoảnh giọt lệ long lanh chực trào. Những khúc cua, bảng cổng chào thôn văn hóa, hai bên đường cây cối phủ xanh rêu. Đôi chú chim chao nghiêng tự huyễn, lia ánh nhìn theo đoạn xe tôi qua, rồi vỗ cánh vút lên trời cao chấp chới…! Quê hương ơi, nói gì đi, lời thỏ thẻ thôi cũng được. Bảo rằng tôi đã trở về, nhẹ nhàng hơn thuở ấy lúc rời đi.
Lời thỏ thẻ thôi… cũng đủ phủ đời này bằng muôn kiếp nhớ thương thổn thức một ngày về!
Bao nhiêu cái tết xa nhà vì những biến cố không thể trở về đoàn viên là bấy nhiêu đêm cuối năm trong cái giá lạnh của tiết trời chắp nối giữa đôi bờ Đông – Xuân làm cõi lòng quay quắt. Ở thời khắc chuyển giao ấy tâm trạng tôi xốn xang như bị phủ lên bởi một chất men huyền bí, chỉ đến duy nhất mỗi năm một lần. Khi giai điệu bài hát Happy New Year đồng loạt phát ra, và tiếng nói cười chúc nhau rộn ràng từ các nhà dội đến cũng là lúc tôi trốn mình thu lu ngồi một góc, bật khóc! Thả nỗi nhớ về xa xôi chốn quê nhà. Không phải nỗi nhớ dật dờ như căn bệnh mãn tính cứ đeo bám dai dẳng quấy nhiễu tấm thân lúc trái gió trở trời. Không phải nỗi nhớ rạo rực da diết như cách những đôi tình nhân nhớ về nhau. Cũng không hẳn là nỗi nhớ bâng quơ trong dăm ba phút suy tư bất chợt lăn tăn hiện lên trong đầu, hay nỗi nhớ ủ ê sướt mướt của bao cách trở xa xôi. Mà là một nỗi nhớ trong trẻo, nhẹ nhàng, dịu êm đến lặng lẽ. Nhưng đủ làm loang lổ cả bầu trời đêm, lay động đến sao trời. Để từ trên cao kia những ngôi sao như cũng tỏ nỗi niềm mà gửi tiếng sột soạt vọng xuống tâm can một mỏi mong. Được trở về!
Mười mấy năm xa quê nhà, từ người quê trở thành người phố. Không ít lần lạc lõng đơn độc, vấp ngã rồi chùn chân mỏi gối. Có khi trong ánh ráng chiều đỏ gạch nơi thị thành với tia nắng cuối ngày yếu ớt mỏng manh mà rũ rượi cả lòng người. Tôi cố đưa ánh nhìn ra xa phía sau những tòa nhà kiếm tìm hình bóng dãy núi quê hương trong nỗi đau đáu mê man dõi về miền cũ. Để một ngày cuối năm, sau bao xa cách được trở về hương quán. Bỗng thấy lòng mình như bừng tỉnh giữa cơn mơ.
Con đường làng quanh co chạy dọc qua mênh mông ruộng lúa, tâm tư cũng bất thần để nhịp tim mình rạo rực theo sóng lúa, vạt cỏ rung lên khi cơn gió rạt rào thổi qua. Thấp thoáng xa xa vài đốm trắng điểm tô trong thảm lúa xanh non, có chú cò nào lững thững đứng lặng thinh. Chợt thấy: ôi cuộc đời! giữa mênh mông rộng lớn ta chỉ là một chấm nhỏ mong manh.
Tôi đứa con lao xao thị thành trở về quê cũ, giọng ngập ngừng yêu cầu anh tài xế: “làm ơn cho xe chạy chậm lại một chút”. Để dõi mắt ra cửa kính nhìn cảnh vật chầm chậm trôi qua rồi lùi dần… lùi dần, mờ khuất trong bụi đường mà tiếc nuối như kẻ chưa kịp gói hết kỷ vật vào chiếc hộp lưu niệm cất giữ đã để tuột ra, vơi đi đáng kể. Nghe trong gió nồng nàn mùi thơm rơm khô vàng rộm đang phơi mình dưới nắng mỏng ngày xuân. Lâng lâng trong không khí mát lành, nhớ thuở bé một thời vục đầu vào gàu nước giếng trong veo rười rượi nghịch đùa nô nức.
Tôi kẻ lữ hành tha hương qua bao tháng năm phiêu dạt nắng gió bụi đường đã trở về với quê nhà tuổi thơ, ngác ngơ nhìn bóng mình lấp loáng theo con nắng đổ dài trên đường vắng, len chen trong bóng râm của tán cây cành lá. Thấy thân thương trong nghĩa tình xóm giềng ánh lên qua ánh mắt, câu chào. Các cụ các bà từ làng trên xóm dưới móm mém nụ cười, cái gật đầu hiền mến: “cha mầy dìa ăn tết đó hẳn con”. Bắt gặp đám trẻ con áo quần lấm lem lăng xăng chơi năm mười rượt bắt, bỗng mỉm cười như thấy lại mình của ngày xửa ngày xưa.
Tôi kẻ rời quê rồi vô tình trở thành người phố, ngày trở về bắt gặp dáng má bồn chồn ngóng trông nơi đầu ngõ, thoáng thấy bóng con xa xa trên đường đất đã đôn đả nụ cười mừng. Đêm ba mươi bếp nhà ấm rực, mắt kèm nhèm má ngồi cời lửa bên nồi bánh chưng, hơ đôi tay bên bếp lửa đỏ lừng, dăm ba câu chuyện chập chùng trong góc bếp, hai má con rầm rì mãi không ngưng. Chuyện xóm chuyện làng, chuyện của những người quen. Nhà ông Năm, nhà bà Bảy ai còn ai mất. Má nuôi được bao nhiêu con vịt con gà, đợi tết bay về có cái mà ăn. Nơi thành phố xa hoa đắt đỏ mọi bề, đồ ăn sao ngon bằng chốn nhà quê của má. Món bánh hồng, cơm nếp đậu đen, biết bay thích năm nay má làm nhiều… Và cứ thế khi chuyện trò chưa dứt đã đến giờ tất tả vớt bánh chưng. Khoảnh khắc giao thừa cả nhà quây quần bên mâm cơm của mùa Xuân đoàn viên hạnh phúc. Năm nào cũng vậy, bận bịu với công việc vườn tược đồng áng, việc ngơi đi ngoảnh lại cũng đã là ngày cuối cùng của năm. Nên lúc nào má cũng nấu bánh chưng đến tận đêm ba mươi và lụi cụi vớt bánh ngấp nghé trước giao thừa.
Người trở về chỉ trở về đôi chốc, căng phồng mũi hít hà hương vị tết quê. Khói bếp vươn cao, nồi bánh chưng thơm lừng. Nao nao cảm xúc, bỗng giật mình sợ chính tiếng guốc giày mình nện lạo xạo trên con đường làng đá sỏi lúc rời đi.
Người trở về chỉ trở về đôi chốc chưa kịp thưởng cạn tình quê vào lòng đã lại ra đi… Đi mãi một đời. Cây mai già góc sân hoa đương rộ. Cặp bánh chưng lủng lẳng má vẫn treo nơi chạn bếp. Nồi thịt kho chưa vơi đi quá nửa. Đêm chưa kịp đuổi trăng cùng tụ họp chúng bạn thuở tắm mưa. Trăng lên trễ là niềm vui thơ bé cũng dần xa. Nằm trằn trọc giấc ngủ chưa nồng chợt bừng tỉnh dưới ánh trăng vàng vọt pha sương xuyên vách lá. Tiếng con gà sau vườn vỗ cánh “ò…ó…o”, muốn kéo dài thời gian ở lại thêm chút nữa. Buông tiếng thở dài vào thinh không lặng phắc. Ngày tháng còn nguyên xi chưa cũ kỹ dấu bụi mờ sao vòng xoáy cuộc đời kéo ta đi quá cách trở xa xôi. Lòng luyến lưu với niềm vui hồ hởi chưa trọn, đêm nằm chưa ấm trên chiếc giường xưa cũ tuổi thơ, tiếng cú kêu sương đã cô độc vọng về, con chim heo rên xiếc một điệu buồn. Bật tung mền đã đến lúc phải rời đi. Người trở về chỉ trở về đôi chốc rồi ra đi…đi mãi một đời!
Vậy là một chiều rất gần má lặng nhìn ngày tắt… tưởng như trong đáy mắt, nỗi ngóng trông theo con nắng dường như không bao giờ lịm tắt vào lòng đêm. Bếp lửa bập bùng soi rõ nỗi quạnh hiu. Nơi góc bếp bóng má in lên tường chập chờn quạnh quẽ. Chốn thị thành giữa bao bộn bề guồng quay mưu sinh hối hả, giữa tiếng gọi mất hút vào dòng người ngược xuôi tất tả, giữa đôi bờ nhớ quên dăm lần trượt ngã. Má chỉ mong con má được bình an, chúng sẽ trở về vẹn nguyên với má ở tết sau. Và cứ thế… cứ thế má mong mãi, ngóng mãi một mùa Xuân!
Quách Mỹ Kiều