T ôi thích khoảng thời gian của tháng Năm nhất trong năm, bởi tháng Năm là cột mốc chuyển mình sau một mùa đông dài đằng đẵng. Tháng năm khoan thai, cho nắng mới ùa về, hong niềm hoài bão sau nhưng ngày ngưng trệ.

     Tháng Năm nồng nã, thanh mát tươi tẩm lên vạn vật niềm hi vọng, những bất an lo lắng cũ mốc cứ thế mà dần thoát nhẹ, bẫng trong bốn bề tĩnh lặng. Ngày tàn vào đêm mà ngọt ngào lên hương sắc êm đềm diệu. An trú trong hương nồng nàn thanh tao của hoa Mai lily, tôi như muốn níu tháng năm ở lại đây mãi mãi. Mai lily, một loại hoa chỉ có duy nhất vào tháng Năm ở Châu Âu, với cái tên tiếng Việt rất thanh nhã Linh Lan hay còn gọi là hoa Lan Chuông.

     Khởi đầu hay kết thúc đều trong một vòng tròn, vậy đích đến hay đi, chẳng phải nằm trọn trong quy luật bất di bất dịch của vũ trụ rồi sao? Xuân chỉ còn là kỷ niệm, cảm xúc chùng chình trong tiết thời, gian díu gọi mùa sang.

     Thời gian như phóng một mũi tên lao vào không gian mất dạng, Xuân chỉ còn hương mùa. Có ai đo được không gian mà tính chi li cho cảm xúc đầy vơi. Có ai đo được khoảng cách của mặt trời với mặt đất là bao xa mà đem buổi bình minh tàng hình vào hoàng hôn tía đỏ. Không gian không thể đo lường, chỉ biết lúc tàn ngày vào đêm, khoảng cách không gian và thời gian vẫn chỉ mường tưởng hình dung trí não. Nên hoài nghi luôn tồn tại, có ai đo được lòng người, đôi khi một vòng tay ôm nồng nàn rồi cũng trở thành xa lạ, chỉ là kỷ niệm.
     Tháng Năm mây lãng đãng, gửi vấn vương lên vòm trời xanh thẳm, vời vợi loang theo cả mùi hương trang nhã, quẩn trong gió quyện đủ đầy cung bậc trong sắc Xuân còn sót lại đầu Hạ. Chớm Hạ, nắng chưa đủ gắt gao để gom những dư tàn cháy khát, nhưng vẫn đủ để níu hương nồng thanh tao của hoa Mai lily. Mùa mê mải ướp hương sóng sánh trên mái tóc đã bạc thếch màu thời gian. Cứ mỗi độ tháng Năm về, người ta lại thấy hoa Lan Chuông mọc khắp nơi. Kỳ lạ đặc tính hoa lan chuông chỉ mọc ở những nơi ẩm thấp, ẩn bên chiếc bóng của cây sồi già sừng sững trong các khu rừng nguyên sinh, hay trong các công viên xanh rợm bóng xanh trên nước Đức vào cuối Xuân. Khi những bông hoa trắng muốt Mai lily xuất hiện, cũng là lúc dấu hiệu mùa đã sang Hè .
     Tàn Xuân, người Châu Âu háo hức đón đợi ngày lễ phục sinh như một phần tất yếu trong đời sống của họ, đa phần người Châu Âu theo đạo Thiên Chúa chính thống, họ gọi mùa Xuân là ngày vào mùa, ngày của lễ phục sinh cũng chính là ngày Chúa tái sinh trên cây thấp tự. Hoa Lan Chuông có tên tiếng Đức là Maiglöckchen, May lily là tên tiếng Anh. Hoa như chiếc chuông nhỏ, vì thế tên loại hoa này được dịch sang tiếng Việt Nam là hoa Lan Chuông, hình dáng hoa như giọt nước mắt.
     Truyền thuyết kể rằng, vẻ kiều diễm đẹp đến nao lòng của hoa Lan Chuông, được mọc lên từ giọt nước mắt của Đức mẹ Maria . Đức mẹ đã khóc bất lực trước nỗi đau của Chúa, khi Người bị đóng đinh trên cây thập tự giá . Hình ảnh đau đớn rỉ máu trên xác thân của Chúa, đã làm lay động triệu triệu đức tin của những tín đồ Kito giáo .
     Nhiều năm sau này, hoa Lan Chuông được các linh mục trồng để trang trí nhà thờ. Hoa Linh Lan còn là biểu tượng nấc thang dẫn tới thiên đàng, bởi hoa mọc ra xếp hình, như những bậc thang trắng muốt, nối nhau đổ xuống, màu trắng của hoa kiều diễm trong vắt, mong manh khiêm nhường, nhưng đầy kiêu hãnh, khiến cho ai đã ngắm cũng phải khơi lòng trắc ẩn nâng niu.
     Những chiếc chuông nhỏ xinh thơm ngát nồng nã e lệ. Giọt nước mắt hay hoa Lan Chuông, được khắc họa trong những tích chuyện mà tôi được nghe kể. Hình ảnh những con chiên ngoan đạo trong các trường dòng. Ánh mắt người có đạo ngước lên kính cẩn trên cây thập tự. Những con chiên lặng lẽ dâng hiến đức tin, cầu nguyện dưới chân tượng Chúa Giêsu trong các thánh đường. Không gian tĩnh mịch, thấm đẫm vẻ đẹp tâm linh thuận hằng. Vì thế mà ánh mắt của người theo đạo Kitô giáo, có nét đẹp rất đặc biệt. Người có đạo sóng mắt buồn hút hồn người đối diện, gợi bao thương cảm.
     Ngày bé dại, khi còn ở Việt Nam tôi bị cuốn theo đám bạn, chơi bên ngoài của khu nhà thờ Khói Đồng. Tôi không biết vì sao nó được gọi với cái tên dung dị như vậy, khác với cái uy nghi trầm mặc đầy bí ẩn của tòa tháp nhà thờ Xanhtuma với một cái tên khác đối diện khu phố nhà tôi. Tôi theo đạo Phật, nhưng lớn lên trong khu phố cũ của xứ giáo Nam Định. Hàng ngày tiếng chuông nhà thờ Xanhtuma, vọng lại từ bãi đất trống phía trước ngân nga. Tiếng chuông gióng giả, thoạt nghe như hối thúc từng hồi liên tiếp, nhưng kỳ thực tiếng chuông chậm rãi, được lên cót theo đúng khung giờ giây phút, làm sao mà vội vã cho được.

     Nhiều lần, tụi trẻ chúng tôi chơi trốn tìm đuổi bắt nhau trong khuôn viên khu nhà thờ cổ, thình lình tiếng chuông gióng lên, gần tới mức mỗi chúng tôi đều giật mình thon thót, cảm tưởng những bức tường cũ kỹ rêu phong kia cũng rung nghiêng theo cả cái đỉnh chóp của nóc nhà thờ .
Binh bong binh bong, vang vọng cả một thời thơ ấu. Tiếng chuông khảm vào lòng trắc ẩn của những đứa trẻ ngày ấy, đến bây giờ tiếng chuông nhà thờ vẫn theo trong dòng suy tưởng, sống mãi trong tâm thức của tôi. Trong dĩ vãng đẹp đẽ, vẫn gióng lên hồi chuông tâm. Nơi cất giấu những đôi mắt đẹp, những đôi mắt buồn sâu thẳm, như sương như khói phảng phất liêu trai. Trong ánh mắt đẹp chất chứa miền nhẫn nại vô tận, phải chăng nội lực của ánh mắt đẹp là sự bi mẫn không đối kháng nên trở thành vô giá chăng? Hay đúng hơn là ánh mắt đẹp của người có đạo, không có sân hận. Họ bằng lòng chấp nhận tất thảy những nghịch cảnh và cả những điều không may mắn từ cuộc đời .Tất cả đều được dâng hiến cho đấng tối cao. Amen lạy Chúa lòng thành, xin được gột rửa tội lỗi, ban phép thánh thiêng liêng!

     Đêm nay trong ánh nền mờ ảo lung linh, hương May Lily cô quyện trong không gian đặc quánh của tiết trời đầu Hạ. Miên man xúc cảm, nhắm mắt tận hưởng, tôi lần tìm ký ức, phiêu hồn mình vào câu chuyện tình đau thương của chàng trai xóm đạo quê tôi năm ấy. Ánh mắt chàng trai cứ da diết đeo mang vỡ vụn. Chàng tiếc thương bóng dáng người thanh nữ không có đạo, khi bị gia đình mình cấm cản tình yêu. Họ mãi mãi không thể thành đôi, những đôi mắt buồn xứ đạo quê tôi, cứ thăm thẳm mãi trong u uất đau thương. Những giọt nước mắt trong veo rớt xuống, kết thành nấc thang trắng muốt lên thiên đàng. Giọt nước mắt thay cho lời thề ước, hẹn kiếp lai sinh mai sau sẽ có nhau.

May Lily em ơi.
sao khiêm nhường lặng lẽ
cúi đầu xếp hình thang
lặng dưới chân tượng Chúa
cả thánh đường cầu nguyện
giọt nước mắt hiến dâng.
May lily em ơi.
trắng suông màu trang nhã
thanh tao ngát một trời
vời vợi niềm kiêu hãnh
rũ ưu phiền trong veo
dâng niềm tin bất diệt.

Trần Thảo Vy